‘Verborgen gebreken’ wordt dit in juridisch jargon genoemd. Motorisch was de bus niet in orde. Er bleek een aantal onderdelen op een niet juiste manier te zijn vervangen en er bleken scheuren in de torsiebalk te zitten die waren weggewerkt. Jan had zich al tot de verkoper gewend maar die gaf niet thuis. Het was al tot een hooglopende ruzie gekomen. Wat nu?
Dwaling en non-conformiteit
Omdat zijn tweedehands bus niet de eigenschappen had die hij op grond van de koop mocht verwachten (non-conform) kan Jan de overeenkomst vernietigen wegens dwaling en non-conformiteit. Bij dwaling is er sprake van een verkeerde voorstelling van zaken. Kort gezegd, als Jan op de hoogte was geweest van de juiste staat van de bus zou hij, gezien de gebreken, helemaal niet tot koop zijn overgegaan.
Jan moet, zoals het juridisch staat voorgeschreven, een brief sturen naar de verkoper waarin hij de koop ontbindt. De verkoper reageerde zoals verwacht. Hij was het totaal niet eens met de ontbinding en wilde Jan aan de koopovereenkomst houden. De verkoper was van mening dat Jan meer onderzoek naar zijn aankoop had moeten doen. Jan zou een onderzoeksplicht hebben en kon zich niet op dwaling beroepen. Partijen kwamen er onderling niet uit en er moest een rechter worden ingeschakeld die zich over de kwestie moest buigen.
Meldingsplicht gaat vóór onderzoeksplicht
Tijdens de rechtszaak kwam naar voren dat de verkoper wist dat er bepaalde essentiële onderdelen aan de bus waren vervangen. Volgens de verkoper had Jan dit ook kunnen zien en wist Jan dus wat hij kocht. De rechter was niet onder de indruk van dit verweer van de verkoper. De rechter besliste dat de verkoper aan Jan had moeten melden dat er onderdelen waren vervangen en reparaties waren uitgevoerd. Deze meldingsplicht gaat vóór een onderzoeksplicht! Deze informatie had de verkoper moet geven. De rechter heeft de verkoper veroordeeld om de bus terug te nemen en de aankoopprijs weer aan Jan te retourneren.
Achterover leunen is geen optie
Welke les kunnen we hieruit leren zodat een tweedehandsaankoop niet in een tragedie eindigt? Je kunt als koper niet rustig achterover leunen. Bij een tweedehandsaankoop mag je er niet van uitgaan dat de aankoop de eigenschappen heeft die voor normaal gebruik nodig zijn. Je hebt wel degelijk een onderzoeksplicht. Je moet wel doorvragen bij de verkoper, maar je mag bij de koop wel afgaan op hetgeen de verkoper je vertelt. Een professionele verkoper heeft de verplichting om alle gebreken aan de koper mede te delen. Is de verkoper een leek die bijvoorbeeld zijn eigen auto verkoopt aan een professional dan moet de professional onderzoek doen.
Dus stel je als koper kritisch op en stel veel vragen zodat je een tragedie kan voorkomen.
