Regelmatig word ik benaderd door ondernemers of bijna-ondernemers die een mooi idee of prachtig plan hebben, en zich afvragen hoe dat het beste juridisch te beschermen is. Hieronder zal ik de mogelijkheden in het kort weergeven.
Er zijn in Nederland diverse wetten die in beeld komen zodra je praat over het beschermen of vastleggen van een idee, uitvinding of iets anders vernieuwends. Denk daarbij aan de Auteurswet, de Octrooiwet, het merkenrecht, het modellenrecht etc.
Een idee als zodanig is onder bovengenoemde wetgeving echter niet zomaar beschermd. Er kan sowieso pas bescherming ontstaan als er iets is vastgelegd of vormgegeven.
Als ik het idee heb om als ondernemer een nieuwe dienst te lanceren, dan is dat idee, hoe vernieuwend ook, nog altijd vogelvrij. Eerst iets over Auteursrecht. De Auteurswet kent een automatische bescherming toe aan ieder nieuw en oorspronkelijk werk. Op het artikel dat je nu leest, heb ik auteursrechtelijke bescherming zodra ik de laatste letter heb getypt. Ik hoef daarvoor niets te registreren.
Op een nieuw en slim businessplan geeft de Auteurswet geen bescherming, hooguit op de schriftelijke vastlegging daarvan. (dus klakkeloos kopiëren en openbaarmaken van het geschreven businessplan mag niet volgens de Auteurswet, maar het idee overnemen en uitvoeren wordt in deze wet niet verboden). Zelf leerde ik deze harde les in de praktijk, toen ik in 1988 een snowboardverhuurbedrijf ‘Erasmus Snowboards’ opzette. Vanuit studentensteden verhuurde ik snowboards aan wintersporters voor een tientje per dag. Al snel zag ik advertenties in de studentenkranten met bijna dezelfde tekst, alleen met een ander telefoonnummer. Woedend was ik, maar ik leerde al snel dat dat valt onder ‘gezonde concurrentie’.
Als het idee een meer technisch gerelateerde uitvinding betreft, dan kan een octrooi worden aangevraagd. Als dat wordt toegekend, dan heeft de uitvinder een nader omschreven bescherming voor een bepaalde periode. Je bent dan wel enkele duizenden euro’s verder met aanvragen, deponeren etc.
Als het een nieuwe vormgeving van een product betreft, dan kan het modellenrecht bescherming bieden. Ook hier is registratie/deponering vereist, waarna een periodieke bescherming volgt.
Maar nu terug naar het idee, is er dan helemaal geen bescherming mogelijk van een slim nieuw idee? Jawel. Om te beginnen raad ik ondernemers aan om de geheimhouding goed te regelen. Voordat je je idee met anderen gaat bespreken, kan je ze een geheimhoudingsverklaring laten ondertekenen. Daarvoor geef ik je een paar tips:
- Laat de geheimhoudingsverklaring vooraf ondertekenen en terugsturen, en wacht niet tot je op het punt staat je idee te bespreken. Daarmee zorg je voor een groter besef van de geheimhoudingsplicht bij de andere partij.
- Neem een dwangsom op voor eventuele overtreding van de geheimhoudingsplicht. Daarmee kan je als het nodig is krachtiger de naleving afdwingen of schadevergoeding opeisen.
- Registreer je idee, zodat het voor iedereen duidelijk is per welke datum jij dit idee al had. Dat kan tegenwoordig heel makkelijk via online registratie bij het officiële Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom. Dit I-depot kost je slechts een paar tientjes, en je kan er altijd later mee aantonen dat jij op de registratiedatum dit idee had.
Heb je meer vragen hierover? Bel me gerust. En ja hoor, als je wilt onderteken ik eerst een geheimhoudingsverklaring!
Carel Erasmus
Advocaat bij Kool Bloch Gavami Advocaten
i.s.m. JuristenvanOranje
www.kbgadvocaten.nl
Tel: 020-398-01 50
email: info@juristenvanoranje.nl
