De startende ondernemer (ik noem hem even Henk) en zijn pa vroegen ƒ75.000,- (guldens) voor de overname van een slagerij buiten het centrum van de stad. Henk en pa zijn zeer enthousiast en verwachten binnen 2 jaar miljonair te zijn (ik chargeer een beetje). Een en al vrolijkheid. Pa is vertegenwoordiger in de verkoop van gehaktballen en gaat zoonlief een beetje kneden in het slagersvak. De sfeer is prima.
Henk vertelt. Hij is gestopt met school en kwam de slagerij bij toeval tegen. De huidige eigenaar wil de zaak verkopen omdat hij last heeft van een chronische ziekte. Henk heeft geen enkel vakdiploma, maar heeft dat ook helemaal niet nodig. Pa gaat hem immers helpen. Bovendien heeft de huidige eigenaar aangeboden hem met raad en daad bij te staan. Zit bij de overnameprijs in. #Inkoppertje!
Ik ga vervolgens wat domme vragen stellen. Hoe draait de slagerij nu? Wat is de huidige omzet en wat is het resultaat? Heb je jaarrekeningen van de afgelopen 3 jaar van de slagerij? Welke omzet heb je begroot? Ofwel, heb je een ondernemingsplan geschreven? #Kat in de zak?
Huh, ondernemingsplan? Waarom? We hebben maar 75.000 nodig. De sfeer wordt grimmiger. #vieze koffie. Ik gooi nog wat olie op het vuur door te roepen dat ik toch minimaal een prognose van de omzet en de bedrijfskosten nodig heb om te kunnen inschatten of de f 75.000 in de toekomst ook weer terugbetaald kan worden. Henk en pa gaan vervolgens mopperend akkoord en beloven een ondernemingsplan met onderbouwde begroting aan te leveren.
De volgende ochtend krijg ik per fax het ondernemingsplan van de ambitieuze ondernemer, bestaande uit maar liefst een 1/2 A4-tje met de begroting:
Omzet slagerij ’t Haasje
Jaaromzet ƒ 100.000,- bestaande uit:
• 1000 rookworsten
• 500 kg gehakt
• 500 speklappen
• etc.
Een half A4-tje gevuld! Kosten ontbraken. Visie ontbrak. Geen ondernemingsplan!
De kredietaanvraag heb ik natuurlijk, tot grote ergernis van Henk en pa, afgewezen. Henk is er uiteindelijk wel in geslaagd een financiering te krijgen, maar is na een jaar “ondernemen” failliet gegaan. Tragisch, maar te voorspellen gezien de slechte voorbereiding. Als accountmanager Bedrijfsfinancieringen heb ik honderden gesprekken met ondernemers gevoerd.
Ik heb met verschillende type startende ondernemers gesproken. Grofweg de volgende type startende ondernemers zijn te onderscheiden:
Het type “Ga niet ondernemen, wordt toch niets”
Deze startende ondernemer is impulsief en ongeduldig en wil zonder enige vorm van voorbereiding gaan ondernemen. Een financieringsaanvraag bij de bank is al helemaal niet doordacht en zeker niet voorbereid door bijvoorbeeld het schrijven van een ondernemingsplan.
De “doe-het-zelver”
Deze startende ondernemer schrijft zelf een ondernemingsplan. Uitstekend. Maar hij stelt ook zelf een begroting en/of bedrijfsbalans op. Uiteraard is de omzet dan altijd goed inclusief fantastische bedrijfsresultaten! De bank prikt daar doorheen. De financiële paragraaf van jouw ondernemingsplan moet wel realistisch zijn.
De “bluffer”
Dit type startende ondernemer kent veel (belangrijke) mensen en loopt hiermee te koop. Hij gebruikt zijn netwerk om een (onvoorbereide) financieringsaanvraag goedgekeurd te krijgen. Na afwijzing van een kredietaanvraag weet ik zeker dat ik nog niet van deze ondernemer af bent. En als ik mazzel hebt, word ik ook nog eens extra onder druk gezet door zijn netwerk. Soms zelfs een hooggeplaatst persoon binnen de bank zelf…
De “dromer”
Deze ondernemer bereidt zich goed voor, maar heeft geen realistische plannen. Een restaurant bouwen op de wolken, zoiets…
De “luilak”
Deze startende ondernemer vindt zichzelf te goed om een ondernemingsplan te schrijven. Bovendien heeft hij er geen tijd voor en besteed het daarom uit aan een accountant. Op zich is daar niets mis mee. Mijn persoonlijke voorkeur gaat echter uit naar ondernemers die zélf hun visie op hebben geschreven. In het gesprek met de bank kan je jouw visie dan ook veel beter (lees: met meer passie) verkopen. Het vergroot de slagingskans van jouw financieringsaanvraag.
Het “slachtoffer”
Dit type ondernemer legt de schuld van eigen falen altijd bij anderen neer. Een achterstand in de inkomstenbelasting is de schuld van de Belastingdienst. Of de Gemeente is te traag met betalen van mijn facturen. Je bent ondernemer of je bent het niet…
De “boekhouder”
Deze ondernemer heeft zich minutieus voorbereid. De kredietaanvraag wordt volledig onderbouwd met ondernemingsplan inclusief exploitatiebegroting, liquiditeitsprognose en openingsbalans onder andere. De valkuil is hier dat dit nog niets zegt over zijn ondernemerscapaciteiten. Zal de omzet uit het ondernemingsplan ook werkelijk gehaald worden?
De “visionair”
Deze ondernemer heeft het charisma van de echte ondernemer. Hij heeft een visie op de markt, durft risico’s te nemen en heeft een enorme focus om resultaat te behalen. Hij laat zich niet in het behalen van zijn doel afremmen en verspilt zijn energie niet aan bijzaken. Deze ondernemer zal zich niet altijd goed voorbereiden op het gesprek met de bank. Hij gaat uit van zijn eigen kracht. Als bankier niet altijd gemakkelijk om zaken mee te doen, maar een ondernemer naar mijn hart. De “boekhouder” zal echter sneller succes bij de bank behalen.
Mijn vraag aan jou: welk type ben jij?
