Als je geld nodig hebt om je bedrijf te starten, dat heb je zelf niet hebt, dan is een investeerder de geijkte oplossing. Een veel gehoorde vraag is in dit kader: ‘maar welke rechtsvorm moet ik kiezen als ik een investeerder aan boord wil halen op korte termijn?’
In dit artikel leggen we de eenmanszaak, Vof, CV, BV en holdingstructuur naast elkaar en beoordelen we deze rechtsvormen op geschiktheid om een investeerder aan te trekken.
Eenmanszaak of Vof
Ondernemers kiezen vanuit een kostenoogpunt vaak voor een eenmanszaak of Vof om mee te beginnen. Je kan de onderneming dezelfde dag nog inschrijven bij de Kamer van Koophandel en direct van start. Maar goedkoop kan duurkoop zijn.
Zo ben je met een personenvennootschap privé aansprakelijk voor de schulden en claims indien het mis gaat. Gaat het juist heel goed en word je bedrijf snel meer waard, dan kan je niet zomaar zonder heffing van belasting de onderneming omzetten naar een BV.
Je zult dan de Belastingdienst moeten verzoeken om een zogenaamde ‘geruisloze inbreng’ in de BV, met alle kosten van dien. Ook mag je in principe 3 jaar lang geen aandelen verkopen of uitgeven. Anders wordt de genoten vrijstelling teruggenomen en moet er alsnog over de meerwaarde van de onderneming belasting worden betaald (max. 52%).
Is de eenmanszaak / Vof geschikt voor een investeerder?
Nee, een investeerder zal niet zo snel participeren in een eenmanszaak / Vof vanwege de hoofdelijke aansprakelijkheid van alle participanten. Een investeerder zal in principe niet willen instaan voor de ondernemingsrisico’s. Hij zal slechts aansprakelijk willen zijn voor zijn ingebrachte kapitaal.
Een eenmanszaak zal moeten worden omgezet naar een Vof of ander samenwerkingsverband indien er meer dan één eigenaar is.
Commanditaire vennootschap
De CV lijkt op de Vof, maar dan met verschillende type vennoten. Een CV kun je ook zelf bij de Kamer van Koophandel inschrijven. Het voornaamste verschil is dat de CV 2 soorten vennoten heeft: ondernemende vennoot (beherend vennoot) en de passieve investeerder (stille vennoot).
De aansprakelijkheid voor de beherend vennoten is hetzelfde als bij de eenmanszaak en Vof. Ze zijn allen privé aansprakelijk voor de ondernemingsrisico’s van de CV. De CV kan eveneens geruisloos worden ingebracht in een BV, maar ook hier geldt het vervreemdingsverbod van 3 jaar.
Een belangrijk aandachtspunt voor een CV structuur is het verplichte onderscheid tussen de 2 soorten vennoten. Indien blijkt dat de investeerder zich heeft bemoeid met de bedrijfsvoering dan slaat de hoofdelijke aansprakelijkheid voor alle schulden van de CV ook over op hem.
Is de CV geschikt voor een investeerder?
Indien je reeds een passieve investeerder hebt gevonden voordat je start met de onderneming dan is de CV een goede optie. Een voordeel voor de investeerder is dat hij in aanmerking komt voor diverse aftrekposten in de Inkomstenbelasting (investeringsaftrek, willekeurige afschrijving).
Een nadeel van de CV blijft het risico van hoofdelijke aansprakelijkheid voor actieve investeerders.
Besloten vennootschap
Een BV heeft - in tegenstelling tot de eerder besproken rechtsvormen – rechtspersoonlijkheid. De BV gaat zelf verplichtingen aan in plaats van de aandeelhouder of bestuurder van de BV. Gaat het niet voor de wind met de onderneming dan zijn in principe de achterliggende aandeelhouders en bestuurders beschermd tegen privé aansprakelijkheid.
Een BV heeft een in aandelen verdeeld kapitaal dat in handen is van 1 of meerdere aandeelhouders. De BV moet tenminste 1 aandeel uitgeven bij oprichting met een minimumwaarde van 1 eurocent.
De BV komt in bijna alle grotere ondernemingsstructuren voor, om fiscale optimalisatie te bewerkstelligen. De BV is slechts één van de bouwstenen. De BV wordt om fiscale redenen namelijk bijna altijd in combinatie met meerdere BV’s of andere rechtsvormen gebruikt.
Hieronder volgen de meest overzichtelijke en aantrekkelijke BV varianten voor startende ondernemers.
Variant BV: Holdingstructuur
Een holdingstructuur biedt veel meer flexibiliteit en zekerheid dan één enkele BV. Het is niet voor niets de meest voorkomende ondernemingsstructuur in Nederland.
In een holdingstructuur worden de aandelen in de onderneming (werkmaatschappij) niet gehouden door aandeelhouders als natuurlijke persoon, maar via één of meerdere (persoonlijke) holding BV’s.
De holdingstructuur wordt gekenmerkt door een aantal fiscale & juridische voordelen die een enkele BV niet heeft. De belangrijkste kenmerken van deze structuur:
- Bij een verkoop van de onderneming (werkmaatschappij) is de verkoopwinst onbelast door de toepassing van de zogenaamde deelnemingsvrijstelling.
- (Een deel van) de onderneming kan sneller en zonder heffing van belasting aan een investeerder worden verkocht.
- Indien de holding minstens 95% van de aandelen van de werkmaatschappij bezit, kunnen deze samen een fiscale eenheid vormen. Winsten en verliezen van alle BV’s in de fiscale eenheid kunnen met elkaar worden verrekend. Ook hoeft er maar één vennootschapsbelastingaangifte worden gedaan.
- Een joint venture met andere ondernemingen kan sneller en goedkoper worden opgezet.
- De bedrijfsrisico’s (schadeclaims etc.) van activiteiten in de werkmaatschappij(-en) kunnen niet worden verhaald op (het werkkapitaal van) de holding. Zodoende kan de holding ook worden benut om bepaalde activa (merknaam, domeinnaam, vergunning, vastgoed, pensioen) van uw onderneming te beschermen.
Is de Holdingstructuur geschikt voor een investeerder?
Ja, deze structuur is bij uitstek geschikt voor startende ondernemer die investeerder in Nederland of binnen de EU willen aantrekken. Ook zijn de kosten voor het opzetten van een holdingstructuur relatief laag.
Conclusie: De ideale structuur
Ben je van plan om ooit investeerders aan te trekken, begin je onderneming dan vanuit een BV. Een investeerder zal namelijk niet hoofdelijk aansprakelijk willen zijn voor de ondernemersrisico’s, die hij mogelijk wel loopt als investeerder in een eenmanszaak, Vof of CV. Ook voorkom je onnodige kosten die bij de omzetting van een eenmanszaak of Vof in een BV kunnen opspelen.
Als je wilt voorsorteren op een succesvolle exit dan is het raadzaam om de Holdingstructuur te kiezen. Dit is een relatief goedkope structuur en is zeer makkelijk om te bouwen tot een andere structuur. Het verder ‘geschikt maken van de structuur voor een investeerder, zoals bijvoorbeeld verschillende type aandelen, is nog niet nodig. Een investeerder heeft vaak specifieke eisen en wensen, de uitkomst is in grote mate afhankelijk van de commerciële deal die je sluit met de investeerder, welk aandelenbelang hij krijgt en of hij actief of passief betrokken is bij de onderneming.