Merkwaardig, zo simpel is de wet.

Iedere Nederlander wordt geacht de wet te kennen. Dat is het basisprincipe van onze rechtsstaat. En niet: Iedere Nederlander hoeft zich niet aan de wet te houden zolang dat niet gecontroleerd wordt……..immers door het rode licht rijden is verboden, ook als er geen diender om de hoek staat.

Toch is het de dagelijkse gewoonte geworden van allerlei lieden in ZZP land om zich niet aan de wet te houden. Sterker nog, het wordt ZZP-ers zelfs geadviseerd. Onlangs kreeg ik inzage in een mailwisseling tussen een zelfstandig professional en een grote detacheerder die als preferred supplier optreedt voor diverse grote bedrijven en instellingen waarbij de laatste knalhard beweerde dat de zelfstandige zich niet zoveel moest aantrekken van de regels omdat hij , ik citeer: “nooit van enige problemen had gehoord”. Wat het bedrijf er niet bij vertelde is dat als er problemen zouden ontstaan niet hij, maar de ZZP-er “de Sjaak” is. Dat staat namelijk in de wet.

Die wet is eigenlijk verrassend simpel, artikel 610 en 610a van het BW, voor de liefhebber, boek 7, regelt het hoe en waarom van de arbeidsovereenkomst. Kort samengevat staat daar dat er sprake is van een arbeidsovereenkomst tussen werkgever en werknemer, als er sprake is van persoonlijke arbeid waar loon voor wordt ontvangen binnen een gezagsrelatie. 610a voegt daar aan toe, dat bovenstaande aan de orde is als er sprake is van een dienstverband van minimaal drie maanden of 20 arbeidsuren per maand.

Ook vermeld in het genoemde wetsartikel is, dat er uitzonderingen kunnen bestaan. Die uitzondering heet VAR zo u weet. Meerdere opdrachtgevers, geen gezagsrelatie, maar veel belangrijker, de feitelijke arbeidssituatie is de wettelijke basis en niet wat er op het aanvraagformulier staat vermeld. Verder geldt de VAR alleen als rechtstreeks document tussen zelfstandige en opdrachtgever. Een detacheerder kan bij langdurige opdrachten bij dezelfde werkgever dus nooit een partij zijn…..Tenzij hij een arbeidsovereenkomst heeft met de ZZP-er…….maar die is dan dus werknemer geworden…….

Onjuist gebruik van de VAR treft alleen de ZZP-er, als blijkt bij controle dat hij feitelijk volgens de wet een arbeidsovereenkomst zou moeten hebben en dus helemaal geen zelfstandige was. Dus, terugbetaling van genoten belastingvoordelen terugtikkend over de laatste 5 jaar, “de Sjaak”dus.

De detacheerder blijft buiten schot want die heeft tenslotte nooit iets gehoord van enige problemen………

Ik wens u een voorspoedig 2012,
Luuk Blom

Luuk Blom is oud 2e Kamerlid van de PVDA.
Sinds september 2011 is hij werkzaam bij Uniforce Group.