Verder kijken
Die verleidingen doen zich voor op momenten dat het je niet lukt naar de langere termijn te kijken en het snelle geld aantrekkelijk wordt. Maar wanneer je in gedachten wat verder langs je tijdlijn probeert te lopen, dan zie je dat met oneerlijk gedrag geen duurzame onderneming is op te bouwen. De meeste succesvolle ondernemers die ik heb ontmoet zijn eerlijke mensen die hun collega’s, leveranciers en klanten behandelen zoals zij zelf graag worden behandeld. Maar er zijn er ook die soms de binnenbocht kiezen. En dan zijn er nog een paar die gewoon slecht zijn – die plezier beleven aan het schaden van anderen. Dat zijn ondernemers die leveranciers onder de kostprijs laten werken, gewoon omdat ze weten dat die leveranciers de opdracht nodig hebben om hun personeel in dienst te houden. Of ondernemers die het minimum loon of nog minder betalen. Zelf heb ik voor iemand gewerkt die weigerde te betalen, gewoon omdat hij wist dat ik toch geen rechtszaak zou aanspannen.
Wat voor leven wil jij leven?
Die rotte appels zijn het bewijs dat je succesvol kunt worden door meedogenloos te zijn. Maar kijk nou eens naar hun leven. Je ziet dat hun pad niet gemakkelijker, sneller of in emotioneel opzicht bevredigender is. Wanneer je je onderneming bouwt op onoprechtheid en misleiding, dan wordt je karakter ingekleurd door de manier waarop je onderneemt. Je wordt jaloers op je concurrenten, je wantrouwt collega’s en leveranciers, je wordt achterdochtig bij iedereen waar je mee omgaat, want je verwacht dat zij net zo denken en handelen als jij. En na verloop van tijd kom je erachter dat je de meeste tijd kwijt bent aan keihard knokken om zakelijk te overleven. Een armzalige manier om rijk te worden – als rijk worden je hoogste doel is. Daar komt nog bij dat er altijd een grotere haai is. Een grotere crimineel. Iemand die nog slechter is.
Hard en meedogenloos zijn, vormt geen voorwaarde voor zakelijk succes. Succes – en dan mag je dat definiëren zoals jij dat wilt – is altijd een product van hard werken, veel uren maken (net zoals The Beatles er al meer dan tienduizend uur op hadden zitten in een nachtclub in Hamburg voordat ze in Londen een contract sloten met een platenmaatschappij), de vaardigheid je te focussen op ‘jouw ding’, weten hoe je ‘jouw ding’ kunt verkopen en de bereidheid hebben door te zetten wanneer je wordt geconfronteerd met hindernissen en tegenslagen.
Vertrouwen en loyaliteit
Iedereen die door jou is benadeeld, zal dat onthouden. En de ‘pay back’ komt altijd op een moment waarop jij het zwakst bent. Verstandige ondernemers weten dat het vertrouwen en de loyaliteit die zij hebben verdiend de enige paden zijn die leiden naar nieuwe mogelijkheden. Dankzij de relaties die zij onderweg hebben opgebouwd, wordt het elk jaar dat verstrijkt iets makkelijker om zaken te doen. Veel van de ‘goede’ ondernemers die ik ken, zijn open en eerlijk in hun manier van ondernemen. Ze zijn bereid tijd vrij te maken en kennis te delen op die gebieden waar ze samen met anderen voordelen zien.
95% versus 5%
Anderen eerlijk behandelen, lijkt op geld op een spaarrekening zetten. In het begin heb je de indruk dat er niet veel gebeurt, maar dankzij rente op rente loopt het saldo aardig op. Wanneer je dat ziet, zul je ook merken dat je succesvol kunt blijven zonder heel hard te moeten werken, want je hebt al veel goodwill opgebouwd. Maar bedenk je wel dat anderen eerlijk en respectvol behandelen slechts werkt voor 95% van de mensen waarmee je in contact komt. Die laatste 5% moet je zien te vermijden. Voordat je met iemand in zee gaat, is het daarom belangrijk dat je hem of haar persoonlijk kent. Zorg dat je de ander in verschillende omgevingen ontmoet en kijk hoe hij of zij zich in die omgevingen opstelt en gedraagt. Stel vragen, vraag naar referenties. Controleer die referenties zodra je weer op kantoor bent. En heb je maar enigszins het idee dat je te maken hebt met een rotte appel, neem dan snel afscheid.
Keuzes maken
Zelf heb ik gelukkig weinig rotte appels meegemaakt, maar die paar die dat wel waren, hebben hele diepe littekens achtergelaten. Maar er waren ook veel mensen mij wilden helpen met goede adviezen en de juiste contacten. En een paar van deze adviezen om ‘goed en eerlijk’ te zijn bij het ondernemen, wil ik graag aan je doorgeven:
- De klant heeft altijd gelijk. Ook al heeft hij geen gelijk.
- Beloof niet meer dan je kunt waarmaken.
- Ga net zo met mondelinge afspraken om als je doet met schriftelijke contracten en overeenkomsten.
- Wanneer je onderhandelt, ga dan voor een overeenkomst die voor beide partijen goed is.
- Als je merkt dat een overeenkomst voor de andere partij slecht uitpakt, maar voor jou interessant blijft, pas de overeenkomst dan aan zodat ook de ander er iets aan heeft.
- Deel je zakelijke kennis, ervaring, expertise en wijsheid met iedereen – ook met je concurrenten.
- Roddel nooit. Praat over anderen altijd op zo’n manier dat je je realiseert dat zij het later zullen horen. Want dat gebeurt ook altijd.
- Maak geen misbruik van je leveranciers omdat je in de positie bent om misbruik van hen te maken. Betaal wat ze voor hun prestatie, dienst of product verdienen. Zelfs als dat betekent dat je ze meer geeft dan de markt verwacht.
- Hou je verre van beschuldigingen en zakelijke conflicten (zie advies nummer 1). Probeer altijd om rechtszaken te vermijden. Op lange termijn is het beter een keer ‘slachtoffer’ te zijn dan dader.
Net als met alles mag je kiezen. En zelf bepalen hoe je je leven als ondernemer gaat invullen. En jouw keuze is maatgevend voor de manier waarop anderen met jou om zullen gaan – online en offline. Betekent ‘goed’ met anderen omgaan dat je nooit zult worden teleurgesteld? Nee, want het leven is niet eerlijk. Maar wel eerlijk waar het gaat om het resultaat van jouw keuze. Neem je beslissingen zorgvuldig. En net als in het verkeer, bij twijfel niet inhalen. Gewoon je eigen pad volgen.