Steeds meer leraren schrijven zich in als ondernemer en staan de hele week of een deel van de week als zzp'er voor de klas. De verdiensten zijn hoger dan met een baan in vaste dienst. Maar dat is niet waarom zij voor het freelance bestaan kiezen. Veel belangrijker vinden freelance docenten dat ze zich weer volledig met lesgeven kunnen bezighouden.
Verdubbeling van het aantal freelance docenten
Het onderwijs kenmerkt zich vanouds door honkvastheid. De jonge docent die bij een school aan de slag ging, had een serieuze kans om zijn loopbaan daar ook te beëindigen. Nog altijd is de docent die zijn hele werkzame leven bij een school doorbrengt eerder regel dan uitzondering. Maar de afgelopen jaren is er wel iets veranderd.
Steeds meer docenten zeggen hun vaste aanstelling op om aan de slag te gaan als freelance docent. De cijfers spreken boekdelen. In 15 jaar is het aantal zzp'ers voor de klas meer dan verdubbeld. Volgens het CBS zijn er op dit moment bijna 60.000 zzp-docenten werkzaam. In 5 waren dat er nog 26.000.
Geld is niet het enige argument
De oorzaak van deze groei is niet moeilijk te bedenken. Het lerarentekort is al een hele tijd nijpend en geeft veel docenten het duwtje in de rug om hun geluk te beproeven als freelance docent. Geld speelt daarbij een rol. Hoeveel je precies verdient, varieert. Een rondgang langs verschillende online platforms voor zzp-opdrachten leert dat de tarieven liggen tussen de € 55 en € 75 per uur. Daar gaat natuurlijk nog wel het nodige vanaf, maar als freelance docent kun je een goede boterham verdienen
TIP Wil je weten wat je netto overhoudt van je bruto inkomen? Maak dan gebruik van onze netto besteedbaar inkomen calculator.
Toch is geld voor de meeste freelance docenten niet de belangrijkste drijfveer om in zzp onderwijs aan de slag te gaan. Veel zwaarder weegt het aspect 'werkplezier'. Onder invloed van de alsmaar toenemende administratieve werklast in het onderwijs, is dat werkplezier bij een groot aantal docenten steeds meer uit het zicht geraakt. Illustratief is de reactie van een zzp-docente, die in Het Parool zegt: “Nu is lesgeven veel fijner: ik hoef me niet bezig te houden met alle rompslomp om het lesgeven heen. Geen verplichte vergaderingen, geen studiedagen, geen administratieve taken. Nu dat allemaal wegvalt, houd ik meer tijd over voor andere dingen.”
Freelance docent biedt scholen juist voordelen
Belangenverenigingen in het onderwijs reageren over het algemeen met minder enthousiasme op de inzet van zzp’ers in het onderwijs. De werkdruk bij de leraren met een vast contract zou hoger worden door de verantwoordelijkheid die zij dragen. Daarnaast zou de inzet van zzp’ers kostenverhogend zijn. Schoolbesturen staan als gevolg van het lerarentekort met de rug tegen de muur en zijn daardoor gedwongen om een hoge prijs te betalen.
Je leest dit vaker: freelance docenten drijven de kosten in het onderwijs verder in de hoogte. Om die reden zou zzp'en in het onderwijs aan banden moeten worden gelegd. Een merkwaardige redenatie. Niet alleen heeft de overheid zelf bijgedragen aan de schaarste die ten grondslag ligt aan de groei van het aantal freelancers, ze gaat ook voorbij aan de voordelen die docenten het onderwijs te bieden hebben.
Meer dynamiek in het onderwijs
Neem het verminderde aantal uitgevallen lesuren. Een flexibele schil van freelancers maakt een school minder kwetsbaar voor lesuitval. Maar dat is niet het enige voordeel, ook in kwalitatief opzicht is er winst te behalen. Zoals opgemerkt zijn veel freelance docenten vooral uit op het hervinden van hun plezier in het lesgeven. Meer werkplezier vertaalt zich direct in een betere kwaliteit van de lessen.
Daarbij komt dat de mobiliteit van de freelance docent zorgt voor een veel grotere dynamiek in het klaslokaal. In plaats van op één plek te blijven hangen, doen deze docenten ervaringen op bij meer instellingen met uiteenlopende leerlingen. Die ervaring nemen ze mee als ze gaan werken voor nieuwe opdrachtgevers. Ook op die manier dragen ze bij aan de verbetering van de kwaliteit van het onderwijs.
Aan de slag als freelance docent
Laat je daarom niet te makkelijk weerhouden door kritiek als je als freelance docent aan de slag wilt. Natuurlijk zijn er risico’s, zoals het wegvallen van werk. Al valt dit risico met de huidige schaarste erg mee. Wat je wel moet weten, is dat je je (ook) als freelance docent niet uitsluitend bezighoudt met lesgeven. Per slot van rekening ben je ondernemer, met al de verplichte randzaken die daarbij horen.
De beloning die daar tegenover staat, is echter de moeite waard. En niet onbelangrijk: de kwaliteit van het onderwijs vaart er wel bij.
TIP Een goede manier om als freelance docent opdrachtgevers te vinden, is door een profiel aan te maken en jezelf te presenteren op Jellow. Via dit werkplatform hebben opdrachtgevers direct toegang tot 44.029 zzp’ers binnen de zakelijke dienstverlening, waaronder 8.275 zzp’ers in het zzp-onderwijs.