Steeds weer wordt geprobeerd om de tweede pijler geschikt te maken voor zzp'ers. Terwijl die daarvoor niet is bedoeld en ook niet past.
Sjaak Zonneveld, Bright Pensioen
Na ruim een jaar onderhandelen hebben het kabinet, werkgevers en vakbonden een akkoord bereikt over een nieuw pensioenstelsel. In het akkoord staat in grote lijnen beschreven hoe het nieuwe pensioenstelsel eruit moet komen te zien. Het goede nieuws is dat ook mensen in loondienst naar een (meer) individueel stelsel gaan. Een beetje zoals zzp’ers nu al hebben. Maar wat zijn de gevolgen voor zzp’ers en ondernemers?
Gelijke mogelijkheden voor zzp’ers en ondernemers
Eerder werd aangekondigd dat pensioen ‘arbeidsvormneutraal’ zou worden. Oftewel: het mag niet uitmaken of je zzp’er, ondernemer of werknemer bent: iedereen krijgt de zelfde mogelijkheden. Goed nieuws want nu worden pensioenspaarders in de derde pijler benadeeld. Hierover stond in de kamerbrief helaas niets. In de hoofdlijnennotitie (pagina 30) lezen we dat de verschillen tussen beide pijlers in kaart zijn gebracht en dat de uitwerking kan worden opgepakt. Weinig concreet dus…
Zzp’ers verplicht pensioen?
Wel is in de kamerbrief (p. 15) te lezen dat de sociale partners met zelfstandigenorganisaties gaan onderzoeken of zij de mogelijkheden van een verplichtstelling of ‘auto enrollment’ en een variabele inleg kunnen realiseren binnen de tweede pijler van ons pensioenstelsel.
Opvallend dat steeds weer getracht wordt de tweede pijler geschikt te maken voor zzp’ers. Terwijl die daar niet voor bedoeld is en ook niet past. Terwijl zzp’ers via de derde pijler fiscaal vriendelijk pensioen opbouwen. Met een flexibele inleg. De derde pijler heeft echter geen mogelijkheden tot verplichten. En laat zzp’ers dat nu ook niet willen. Maar vakbonden wel…
Verplichte AOV voor ondernemers
In de kamerbrief staat dat de verzekeringsplicht tegen arbeidsongeschiktheid voor zelfstandigen er komt. Uitgevoerd door het UWV. Hier zitten nog erg veel haken en ogen aan, zo blijkt uit de reactie van het UWV zelf.
Onduidelijk is nog voor welke zelfstandigen het gaat gelden. En wanneer ben je een zelfstandige? Wat te doen met mensen die deels in loondienst en deels als zelfstandige werken? En met mensen die al een AOV hebben? Komt er een opt-out? En wat doen we met mensen die nu al arbeidsongeschikt zijn?
Bovendien is het maar de vraag of dit juridisch houdbaar is, blijkt uit onderzoek door de werkvereniging. Voeg daar de uitdagingen aan toe waar het UWV nu al mee te kampen heeft en dan is mijn persoonlijke conclusie dat deze AOV er nog lang niet is. En misschien wel nooit komt.
Gevolgen voor werknemers
Voor mensen die pensioen in loondienst opbouwen zijn de gevolgen wel groot. Pensioenen gaan meebewegen met de rendementen. Zullen sneller omhoog maar ook sneller omlaag gaan.
Compensatie 35-plussers
Een jaar geleden constateerden wij al dat het afschaffen van de doorsneepremie de grootste uitdaging zou worden. Hoe zullen de mensen die door deze afschaffing benadeeld worden – pakweg de leeftijdsgroep 35 tot 55 jaar – worden gecompenseerd?
Jobhoppers de pineut
Heb je een premieregeling bij een verzekeraar? Dan moet je eigenlijk blijven zitten waar je zit. Want als je verandert van baan, krijg je opeens minder pensioenopbouw. Een weeffout noemde het Verbond van Verzekeraars het. Wel eentje die de meeste van de 1,3 miljoen werknemers met zo’n regeling veel geld kan kosten. Want wie hopt er nu nooit eens van job? Misschien kunnen we voor die uitzondering de term ‘jobplakker’ introduceren.
Voorlopig geen kortingen
Pensioenfondsen hoeven de pensioenen niet te korten. Bij een dekkingsgraad van minder dan 100% zouden fondsen moeten korten. Maar omdat we naar een nieuw stelsel gaan worden deze spelregels versoepeld. Er hoeft pas gekort hoeft te worden als de dekkingsgraad onder de 90% komt. Maar of die belofte ooit waargemaakt zal worden…
Conclusie
- Voor zzp’ers verandert er voorlopig weinig. Ze kunnen nog steeds pensioen opbouwen via de derde pijler, op de manier die ze gewend waren.
- Er gaat bekeken worden of en hoe zzp’ers ook in de tweede pijler terecht kunnen. Die daar niet voor bedoeld is.
- Nog niet concreet is hoe de (fiscale) verschillen tussen de tweede en derde pijlers zullen worden rechtgetrokken.
- De verplichte AOV wordt nog een flinke uitdaging en zal er niet op korte termijn komen. Als hij er ooit komt…
- Voor mensen in loondienst gaat er wél veel veranderen. Zij krijgen eindelijk ook een individueel pensioen. De transitie naar dit nieuwe stelsel op een eerlijke manier voor iedereen, dat gaat de grote uitdaging worden.
Het is goed dat de stap naar een individueel stelsel eindelijk gezet wordt. Dat is nummer één van de veranderingen die wij in ons visie-document hebben benoemd. Hopelijk volgen de andere vier punten ook snel. Zodat er ook voor zzp’ers en ondernemers zaken verbeteren.
