#ZZPUpdate week 24: EU: strengere regels tegen schijnzelfstandigheid, FNV en Uber tegenover elkaar voor het Gerechtshof en zzp’ers in de polder moeten stem krijgen
De EU-landen hebben deze week strengere regels afgesproken om platformwerkers beter te beschermen tegen schijnzelfstandigheid. Denk aan taxichauffeurs, maaltijdbezorgers en huishoudelijke hulpen die als zzp’er voor een online platform werken, maar niet als zelfstandige aan de slag zijn omdat ze aan alle eisen van de opdrachtgever moeten voldoen. Het door de lidstaten gesloten akkoord moet nog wel door het Europees Parlement worden geloodst. De nieuwe regels kunnen mogelijk over twee jaar ingaan.
Minister Karien van Gennip spreekt van ꞌeen belangrijke stap vooruit voor platformwerkersꞌ. “Vele van hen zien zich genoodzaakt als zzp’er te werken, terwijl ze eigenlijk werknemer zijn. Daardoor missen ze de bescherming waar ze recht op hebben. Nederland heeft daarom ingezet op een akkoord dat schijnzelfstandigheid tegengaat en platformwerkers meer controle geeft over de algoritmes die hun werk bepalen.”
Platformwerkers worden vaak onterecht als zelfstandigen aangemerkt. De door Europese ministers overeengekomen richtlijn zorgt ervoor dat ze als werknemer worden gekwalificeerd, als ze dat in de praktijk ook zijn. Bedrijven moeten hun personeel als werknemer behandelen als aan een aantal voorwaarden wordt voldaan. Zo wordt gekeken of medewerkers hun eigen uren en tarieven kunnen bepalen, of ze ook voor concurrerende bedrijven mogen werken, of ze opdrachten mogen weigeren en of ze gedragsregels krijgen opgelegd.
Er zijn in totaal zeven voorwaarden. Een platformwerker die aan drie van zeven kenmerken van een werknemer voldoet, is dat volgens de ministers voortaan ook. Dan moet het bedrijf de medewerker in dienst nemen. Als het platform het daar niet mee eens is, moet het dat maar bewijzen.
Vakbond FNV en taxibedrijf Uber troffen elkaar deze week voor het Gerechtshof in Amsterdam. FNV is van mening dat Uber een werkgever is en zich dus aan de cao moet houden, terwijl Uber claimt dat de chauffeurs zzp’ers zijn en daarom een cao niet van toepassing is. FNV heeft in het hoger beroep druk op de ketel gezet. De vakbond eist een dwangsom van € 100.000 per dag, tot een maximum van 10 miljoen euro voor iedere dag dat Uber de uitspraak van het Gerechtshof niet naleeft.
FNV kreeg anderhalf jaar geleden bij de rechtbank al gelijk. Vakbond-bestuurder Amrit Sewgobind is er daarom van overtuigd dat in hoger beroep ook het gelijk wordt gehaald. “Maar met een bedrijf als Uber met miljoenen euro’s in de oorlogskas om dure advocatenkantoren te betalen, weet je het nooit.” Als FNV de zaak wint zal Uber de zzp’ers die voor het bedrijf rijden in vaste dienst moeten nemen.
Zo zeker als Sewgobind is van zijn zaak van FNV, zo gerust is ook general manager Maurits Schönfeld van Uber op een goede uitkomst. Mocht Uber weer verliezen dan zal het bedrijf zich schikken naar de uitspraak. “Dan zullen we ons model moeten aanpassen met de belangen van de chauffeurs voorop. Dan gaan we in overleg over hoe we de cao gaan toepassen.”
Volgens Schönfeld wil juist een ruime meerderheid van de chauffeurs als zelfstandige voor het taxiplatform werken. “Ik denk dat chauffeurs vrijheid waarderen, om meer hun leven in te richten zoals zij dat willen. Maar we zien ook een groep die iets anders wil. Daarom moeten we kijken hoe we voor iedereen tot een oplossing komen.”
De Sociaal-Economische Raad (SER) heeft deze week minister Karien van Gennip van Sociale Zaken en Werkgelegenheid per brief geïnformeerd over de uitbreiding van de raad met drie extra zetels voor zelfstandig ondernemers en opdrachtnemers. De SER breidt hiermee uit van 33 naar 36 zetels.
De drie zetels voor zelfstandigen worden gelijk verdeeld over de drie geledingen in de SER, zijnde ondernemers, werknemers en kroonleden. Zelfstandigen hadden al twee zetels binnen de raad. Namens het Netwerk Zelfstandige Ondernemers (NZO) krijgt Cristel van de Ven een zetel. De plaatsvervangende zetel wordt ingenomen door Roderik Pape namens het Platform Zelfstandige Ondernemers (PZO).
Vakbond FNV vult één zetel structureel in met een nog te benoemen persoon, afkomstig van FNV Zelfstandigen. De Vakcentrale voor Professionals (VCP) wordt in de SER vertegenwoordigd door Chris van Veldhuizen. De plaatsvervangende zetel wordt hier ingevuld door een persoon van CNV zelfstandigen. Deze vertegenwoordiging van zelfstandigen loopt tot 31 maart 2024. Voor de zittingsperiode daarna tot 31 maart 2026 wordt in het najaar advies uitgebracht.
Zzp’ers in de regio’s – dus woonachtig buiten de steden – moeten structureel een stem hebben in onderwerpen waar politieke besluitvorming over zelfstandigen mee gemoeid is. Dit zegt Tweede Kamerlid Bart Smals (VVD), die bij de behandeling van de verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering (AOV) voor zelfstandigen met succes een motie voor een opt-out indiende. Ofwel zzp’ers krijgen een vrijstelling van deze verplichting als zij zelf al een individuele AOV op minimaal hetzelfde niveau hebben geregeld.
Smals: “Tien tot twintig procent van de Nederlandse werkenden is zzp’er. Dat maakt het zo belangrijk om – zoals bij de verplichte AOV – zzp’ers en zelfstandigenorganisaties bij de besluitvorming te betrekken. Er moet structureel worden georganiseerd dat zzp’ers in de polder een stem hebben. Het probleem is – iets wat ik vaak terugkrijg uit die groep werkenden – dat het lastig is om een vertegenwoordiger te vinden.”
Smals is voorstander van enkele zetels in de SER, specifiek voor zzp’ers. “We moeten daar echt werk van maken. Naast werkgevers en werknemers een derde categorie in de raad. De AOV is tot stand gekomen door werknemers en werkgevers. Het is een terecht verwijt van de BBB dat de zzp’er niet betrokken is geweest bij die besluitvorming. Met een juiste representatie in de SER had dat voorkomen kunnen worden.”
Smals vindt dat zzp’ers meer moeten kunnen kiezen wat het beste bij hen past, zoals bij het verzekeren tegen arbeidsongeschiktheid. “Bied ze een acceptabel en realistisch alternatief. Wel de AOV, maar niet verplicht via het UWV. Het kan ook via een verzekeraar, een broodfonds of een fonds dat onderling door zzp’ers wordt opgezet en uitgroeit tot een fonds dat voldoet aan de voorwaarden die aan een AOV gesteld worden. Nog een andere mogelijkheid: een samenwerking tussen een broodfonds en verzekeraars die een product aan kunnen bieden dat veel beter past bij de wensen van een bepaalde groep zzp’ers.”
Bedankt voor je interesse in deze download. Wij hebben deze download beschikbaar gesteld via zzpmodelovereenkomsten.nl, je kunt jezelf daar gratis aanmelden, online het model invullen, online ondertekenen en bewaren. Klik hier om jezelf gratis aan te melden.
Volg deze link om het door jouw opgevraagde item in te kunnen zien.
Je bent ingelogd en kunt direct downloaden!
Om een bestand te kunnen downloaden of in te kunnen zien, moet je ingelogd zijn. Login of registreer jezelf gratis!