Het aantal zelfstandigen zonder personeel is de laatste jaren sterk toegenomen. In 1996 waren er nog 330.000 personen werkzaam als zzp’er, inmiddels zijn dat er ruim 800.000. Zelfstandigen zonder personeel (zzp) vormen een diverse groep. Zij verschillen in leeftijd, opleidingsniveau, inkomen en vermogen. Dit staat in het CBS-rapport voor het Interdepartementaal Beleidsonderzoek (IBO) zelfstandigen zonder personeel dat vandaag verschijnt.
Vooral eigen arbeid
De meeste zzp’ers bieden vooral hun eigen arbeid aan. In het derde kwartaal van 2014 zijn dat 622.000 zzp’ers. Meer dan de helft van deze zzp’ers die eigen arbeid aanbieden is ouder dan 45 jaar, 48 procent is hoogopgeleid. Deze hoogopgeleide zzp’ers werken het vaakst in de specialistische zakelijke dienstverlening en de gezondheidszorg. De laagopgeleide zzp’ers die eigen arbeid aanbieden werken vaak in de bouw. Daarnaast zijn er 188.000 zzp’ers die hoofdzakelijk producten of grondstoffen verkopen. Zij werken vooral in de handel en de landbouw. De zzp’ers die vooral producten verkopen zijn in vergelijking met zzp’ers die eigen arbeid aanbieden vaker man en gemiddeld ouder: bijna 60 procent is 45 jaar of ouder, slechts 28 procent is hoogopgeleid. Uit eerder onderzoek van CBS en TNO bleek dat zzp’ers die eigen arbeid aanbieden vooral vanwege de uitdaging aan de slag zijn gegaan als zelfstandige, terwijl zzp’ers die producten verkopen vaak aangeven dat ze altijd al zelfstandige wilden worden.
Gemiddeld € 33.000,-
Zzp’ers verdienden in 2012 gemiddeld bijna € 33.000. De inkomensspreiding is aanzienlijk. De helft heeft een persoonlijk inkomen van minder dan € 25.500,--, 10 procent heeft een inkomen van nog geen € 3.300,--o. En ook 10 procent verdient meer dan € 70.800,--. Tot 2009 nam het inkomen van zzp’ers nog toe, daarna begon het af te nemen. Sinds 2011 lijkt het inkomen weer stabiel. Zzp’ers die eigen arbeid aanbieden hebben een hoger persoonlijk inkomen (€ 35.000,-- dan zzp’ers die producten verkopen (€ 25.000,--).
Het (huishoudens)vermogen van zzp’ers die eigen arbeid aanbieden is daarentegen lager dan van zzp’ers die producten verkopen. In 2012 had de helft van de zzp’ers die eigen arbeid aanbieden een vermogen van minimaal € 82.000,-- en zzp’ers-producten van ongeveer € 189.000,--. De reden is dat veel zzp’ers die producten verkopen een bedrijfsvermogen hebben.