#ZZPUpdate week 25: Onrust onder zzp’ers over aanpak schijnzelfstandigheid, zzp’ers zorgen voor groei kleine bedrijfsunits en CPB: bedrijven kregen te lang coronasteun
Veel bedrijven hebben te lang steun gekregen van de overheid tijdens de coronacrisis. Dit zegt het Centraal Planbureau (CPB) na onderzoek naar de effecten van de coronasteun. Daaruit komt naar voren dat de hulp aan bedrijven in de eerste fase doeltreffend was, maar de steun had moeten worden afgebouwd toen de economie zich herstelde.
Voor zzp'ers lanceerde de overheid de Tijdelijke Overbruggingsregeling Zelfstandige Ondernemers (Tozo). Zelfstandigen die door de coronacrisis minder verdienden, konden een aanvulling aanvragen tot bijstandsniveau: € 1.059 voor alleenwonenden en € 1.512 voor stellen. Daarnaast konden bedrijven tussen maart 2020 en maart 2022 belastinguitstel krijgen. In totaal werd voor 40 miljard uitgesteld door ruim 400.000 ondernemers. Nog lang niet iedereen heeft de openstaande belastingschuld afgelost.
Alleen de steunmaatregel voor zzp'ers werd tijdens de coronacrisis aangepast. In eerste instantie werd niet gekeken of de zelfstandigen een partner hadden en wat die verdiende. In juni 2020 kwam er alsnog een partnertoets, waardoor het aantal zzp'ers dat steun aanvroeg daalde. De voorwaarden van de NOW (Noodmaatregel Overbrugging Werkgelegenheid), het belastinguitstel en de TOGS-regeling (Tegemoetkoming Ondernemers Getroffen Sectoren Covid-19) werden echter tijdens het verloop van de coronacrisis nooit aangescherpt.
“Ondernemers hoefden bij belastinguitstel eerst alleen voor een uitstel langer dan drie maanden een verzoek in te dienen. Later was ook dat niet meer nodig. Hierdoor zijn ook ondernemers gesteund die dat niet nodig hadden. Zo had 40% van de bedrijven met belastinguitstel een omzetstijging”, zo valt te lezen in het onderzoeksrapport.
Onrust onder zzp'ers over aanpak schijnzelfstandigheid
Er heerst onrust onder een groot deel van de zzp’ers in Nederland over de aankondiging van de Belastingdienst om vanaf 1 januari 2025 weer te gaan handhaven op schijnzelfstandigheid. Dit zegt registeraccountant Marjan Heemskerk, die het snapt dat zzp’ers zich zorgen maken. “Want de afgelopen acht jaar is er niet gehandhaafd.” De zzp’ers zijn volgens Heemskerk bang om verplicht weer in loondienst te moeten gaan én bang voor boetes en naheffingen van de Belastingdienst.
Inmiddels telt Nederland circa 1,26 miljoen zzp’ers. Heemskerk vindt het onterecht dat zij allen over één kam worden geschoren. De beroepen en verdiensten zijn heel verschillend. Dit geldt ook voor het kennisniveau. Heemskerk: “Dat geeft ook meteen het probleem weer: veel zzp'ers beginnen aan zzp'en zonder zich goed te verdiepen in het financiële stuk. Terwijl dat nu net zo belangrijk is. Een verbetering in de voorlichting voor startende zzp'ers zou daarom op zijn plaats zijn. Wellicht voorkom je daarmee ook dat mensen starten met zzp'en, terwijl ze eigenlijk onder schijnzelfstandigheid werken.”
“Het hele fenomeen van zzp'ers is niet meer terug te draaien”, vervolgt Heemskerk. “Steeds minder mensen zijn te porren voor loondienst met bijbehorende nadelen. Het verminderen van de aftrekposten voor IB-ondernemers zal daarom ook niet bijdragen aan het ontmoedigen van het zzp-schap. Wel zal de handhaving van de schijnzelfstandigheid er waarschijnlijk voor zorgen dat veel zzp'ers gedwongen worden om weer in loondienst te gaan. De vraag is of dat voor die betreffende groep erg is.”
Europese Commissie: ingrijpen op de arbeidsmarkt nodig
De Nederlandse overheid moet ingrijpen op de arbeidsmarkt en beter zijn best doen om meer mensen aan het werk te helpen en de personeelstekorten op te lossen. Dit stelt de Europese Commissie in een reeks aanbevelingen voor ons land. Volgens de dagelijkse leiding van de EU moet ook flexwerk in Nederland minder aantrekkelijk worden gemaakt.
De Europese Commissie vindt het aantal mensen dat in Nederland zzp’er is of een flexcontract heeft verhoudingsgewijs groot. In Nederland waren er volgens het CBS vorig jaar 2,7 miljoen mensen met een flexcontract en 1,2 miljoen zzp'ers, Daarmee was 41% van alle werkenden flexwerker. Dat zorgt volgens de Europese Commissie voor een grotere kloof tussen werkenden met verschillende soorten dienstverbanden, wat vooral 'verstorende effecten heeft aan de randen van de arbeidsmarkt'.
Demissionair minister Van Gennip van Werkgelegenheid werkt aan een wetsvoorstel voor flexwerkers, dat voor advies bij de Raad van State ligt. Die wet moet zorgen voor meer zekerheid bij zzp'ers en werknemers met een flexibel contract. Zo stelt Van Gennip voor om oproepcontracten te vervangen door contracten met een minimumaantal uren. Om de krappe arbeidsmarkt in onder meer de IT-sector, het onderwijs, de techniek en de zorg op te lossen roept de EU-commissie Nederland op om beter na te gaan waar mogelijke werknemers te vinden zijn. “Ondanks de hoge participatiegraad, heeft Nederland nog altijd een onbenutte bron van potentiële werknemers, zoals mensen met een migratieachtergrond of diegenen met een deeltijdbaan.”
Driekwart van de zzp’ers die vader zijn, vinden dat het zelfstandig ondernemerschap een positieve invloed op de band met hun kinderen heeft. Zij kunnen hierdoor meer betrokken zijn bij het leven van hun kinderen. Ondanks de voordelen van het zzp-bestaan, denkt zes op de tien zzp’ers dat vaders in loondienst het gemakkelijker hebben.
Dit blijkt uit een onderzoek van online bank Knab onder ruim duizend zzp’ers naar aanleiding van Vaderdag. De flexibiliteit die het ondernemerschap biedt, maakt het beter mogelijk om belangrijke momenten in het leven van hun kinderen mee te maken, zoals schoolvoorstellingen en sportwedstrijden. Daarnaast zijn veel vaders trots op hun ondernemersmentaliteit, die ze kunnen doorgeven aan hun kinderen.
Het Nederlandse kinderopvangsysteem wordt als star ervaren. Er moet lang van tevoren worden aangegeven welke dagen opvang gewenst is. Daarnaast is de opvang op kantoortijden afgestemd en niet op wisselende werkdagen van zzp’ers. Bovendien vindt 67% van de ondervraagde zzp’ers het oneerlijk dat ondernemende vaders geen recht hebben op betaalde verlofregelingen, terwijl er voor ondernemende moeders en iedereen in loondienst wel regelingen zijn. Een kleiner deel van de zzp’ers vindt dat ondernemen een eigen keuze is en zzp’ers zelf de verantwoordelijkheid hebben om dit soort zaken goed te regelen.
Het ondernemerschap heeft ook invloed op de gezinsplanning en vooral de timing ervan. 12% van de mannelijke ondernemers geeft aan een kinderwens uitgesteld te hebben om eerst hun bedrijf op te bouwen. Dat wordt vaak als noodzakelijk gezien om een stabiele basis te creëren, voor zowel het bedrijf als het toekomstige gezin.
Explosieve groei kleine bedrijfsunits door toename aantal zzp’ers
Met de forse groei van het aantal zzp’ers en microbedrijven, is de afgelopen jaren het aantal kleinschalige bedrijfsruimten flink toegenomen. Vooral op nieuwe bedrijventerreinen wordt steeds meer ruimte ingevuld door opslagunits, garageboxen en kleine kantoorruimten. Gelijktijdig belemmert de enorme groei van kleinschalige bedrijfsruimte de doorgroeimogelijkheden en de transitie naar een circulaire economie voor bedrijven in een hogere milieucategorie, stelt Stec Groep na onderzoek.
Sinds 2018 is het aantal units tot 100 m2 met bijna 70% gegroeid. Er kwamen er sindsdien ongeveer 25.000 bij. In drie van de tien gevallen worden deze kleinschalige bedrijfsruimten gerealiseerd op kavels waar ook bedrijven in een hogere milieucategorie zich hadden kunnen vestigen. Hiermee worden volgens Stec Groep de vestigingsmogelijkheden van (circulaire) bedrijven beperkt die vanwege hinder van de omgeving op een bedrijventerrein zijn aangewezen.
De onderzoekers pleiten voor meer sturing door gemeenten. “Kleine units zijn bij uitstek een vastgoedsegment dat uitstekend in te passen is binnen het bestaand stedelijk gebied of bijvoorbeeld in gemengde gebiedsontwikkelingen.”
Ben jij als (startende) zzp'er op zoek naar een geschikt online boekhoudprogramma om jouw administratie (deels) zelf te doen? We hebben voor jou een aantal gangbare aanbieders op een rijtje gezet.
Bedankt voor je interesse in deze download. Wij hebben deze download beschikbaar gesteld via zzpmodelovereenkomsten.nl, je kunt jezelf daar gratis aanmelden, online het model invullen, online ondertekenen en bewaren. Klik hier om jezelf gratis aan te melden.
Volg deze link om het door jouw opgevraagde item in te kunnen zien.
Je bent ingelogd en kunt direct downloaden!
Om een bestand te kunnen downloaden of in te kunnen zien, moet je ingelogd zijn. Login of registreer jezelf gratis!