Het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) heeft samen met de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) en Divosa (vereniging voor gemeentelijke directeuren in het sociaal domein) een ondersteunend pakket voorbereid dat gemeenten in staat stelt zelfstandige ondernemers in nood snel te ondersteunen.
Vanuit de Tozo kunnen zelfstandigen een beroep doen op twee voorzieningen: inkomensondersteuning en een lening voor bedrijfskapitaal. De regeling, die speciaal gemaakt is voor de coronacrisis, lijkt op de bijstand voor zelfstandigen (Bbz). Zo zijn de bedragen die worden toegekend gebaseerd op het sociaal minimum, het bedrag dat mensen nodig hebben om te voorzien in hun levensonderhoud.
Hulp als inkomen onder het sociaal minimum zakt
Een zelfstandige komt in aanmerking voor Tozo als zijn inkomen als gevolg van de coronacrisis de komende drie maanden minder zal zijn dan het sociaal minimum. Het inkomen wordt dan maximaal drie maanden aangevuld, voor samenwonenden tot €1.500 euro netto en voor alleenstaanden tot €1.050 euro netto. Het betreft een gift en hoeft dus niet te worden terugbetaald.
De regeling geldt vooralsnog tot 1 juni. Zelfstandig ondernemers die als gevolg van de coronacrisis in liquiditeitsproblemen komen, kunnen een lening voor bedrijfskapitaal aanvragen van maximaal €10.157 euro met een rente van 2%. Deze is binnen vier weken beschikbaar. De maximale looptijd van de lening is drie jaar. Tot januari 2021 hoeft niet te worden afgelost.
Tozo ook voor startende zzp’ers
De regeling geldt voor zelfstandig ondernemers en zzp’ers die in Nederland wonen en werken. Daarnaast moeten aanvragers voldoen aan het urencriterium voor de zelfstandigenaftrek. Dat houdt in dat je het afgelopen jaar minimaal 1.225 uur per jaar (24 uur per week) als zelfstandige hebt gewerkt. Werk je korter dan een jaar als zelfstandige, dan geldt het urencriterium voor het aantal maanden dat is gewerkt.
Een andere voorwaarde die aanvankelijk werd gesteld, was dat zzp’ers hun onderneming vóór 1 januari 2020 moesten hebben gestart. Vanuit de hoek van zzp-belangenorganisaties, waaronder De Werkvereniging, kwam de afgelopen dagen veel kritiek op deze bepaling. Martijn Pennekamp, oprichter van ikwordzzper.nl, begon naar aanleiding van een schrijnend geval van fotografe Dominique Raadman een petitie, die werd opgepikt door De Telegraaf.
Peildatum is nu 17 maart
Onder druk van de protesten heeft de regering deze voorwaarde nu laten vallen. In het besluit dat zojuist is bekend gemaakt, staat dat een zelfstandige moet zijn ingeschreven bij de Kamer van Koophandel voordat deze regeling is aangekondigd, dus voor 17 maart 2020 18.45 uur. Dit betekent dat enkele honderden zzp’ers die aanvankelijk achter het net dreigden te vissen, zich toch kunnen melden bij hun gemeente voor noodhulp.
Het kabinet doet een dringend beroep op zelfstandig ondernemers om alleen gebruik te maken van de regeling als dat echt nodig is. “Zo voorkomen we misbruik van publieke middelen en onnodige druk op de uitvoering. Achteraf zal worden gecontroleerd. Gemeenten zijn verplicht om bij fraude de toegekende bijstand terug te vorderen en een boete op te leggen.”
