Veel zzp-ers in conflict met de belastingdienst

Staatssecretaris Frans Weekers van Financiën moet zich van de kamerleden Smeets en Groot (PvdA) verantwoorden voor de vele problemen die bestaan tussen de Belastingdienst en ZZP'ers. Volgens belangenorganisatie ZZP Nederland liggen 10.000 tot 20.000 ZZP'ers serieus in de clinch met de fiscus.

Frans Weekers vindt niet dat er sprake is van een heksenjacht van de fiscus. Wel erkent hij dat er verschillen van inzicht bestaan tussen de Belastingdienst en ZZP'ers, omdat er arbeidsrelaties zijn waarbij het onderscheid tussen het werken in en buiten dienstbetrekking moeilijk te maken is. Met als mogelijk gevolg, verschil van inzicht over de aard van de arbeidsrelatie.

Toetsing
In deze gevallen kan een controle achteraf op de feiten en omstandigheden van het geval er mogelijk toe leiden dat de kwalificatie van de arbeidsrelatie en de afgegeven VAR ter discussie komen te staan. Dit kan vervelend zijn voor de betrokken ZZP'ers, maar is een gevolg van de toetsing door de Belastingdienst aan vigerende wet- en regelgeving.

VAR-verklaringen
Volgens ZZP Nederland hebben 10.000 tot 20.000 van de 700.000 ZZP'ers een probleem met de fiscus. De Belastingdienst zelf registreert geen ZZP'ers, dus kan noch bevestigen noch ontkennen. Wel worden de afgegeven VAR-verklaringen geregistreerd; in 2009 werden 350.000 VAR-verklaringen aan belastingplichtigen afgegeven. Van die belastingplichtigen heeft 1% bezwaar aangetekend tegen de afgegeven VAR-verklaringen. Behoudens deze bezwaren zijn er over het jaar 2009 1.921 VAR-verklaringen herzien.

Aanvragen geweigerd
Aanvragen voor VAR-verklaringen worden enkel geweigerd als die niet volledig zijn ingevuld. Afhankelijk van de antwoorden op het vragenformulier kwalificeert het VAR-systeem, middels de beslisbomen, de aanvraag. Deze kwalificatie leidt tot één van de vier soorten VAR-verklaringen (loon, winst uit onderneming, resultaat uit overige werkzaamheden en de VAR directeur groot aandeelhouder).

Belastingvoordelen
Alle ondernemers (waaronder ZZP'ers) kunnen ondernemersfaciliteiten in de inkomstenbelasting claimen. Wanneer bij controle blijkt dat er geen recht bestaat op deze faciliteiten, dan worden de ten onrechte geclaimde faciliteiten gecorrigeerd. Hoe vaak dat bij ZZP'ers gebeurt, is niet bekend, omdat deze niet fiscaal gedefinieerd zijn en veel al zullen zijn opgenomen in het ondernemerschap.

Duidelijkheid
In andere landen is soms wel voor een andere systematiek gekozen om duidelijkheid te verschaffen. In het Verenigd Koninkrijk bijvoorbeeld kan de opdrachtgever bij onzekerheid over de arbeidsrelatie gebruik maken van een interactieve webmodule. De Belastingdienst onderzoekt thans de mogelijkheden van een dergelijke systematiek.