#ZZPUpdate week 30: Vele zorg-zzp’ers hebben onvoldoende financiële buffer, winkelpersoneel jaloers op zzp-collega’s, modelovereenkomst zzp’ers niet waterdicht
Vele zorg-zzp’ers hebben onvoldoende financiële buffer
Meer dan de helft (bijna 58%) van de zzp’ers in de zorg kan minder dan zes maanden rondkomen als hun inkomen wegvalt. Een buffer van een halfjaar wordt over het algemeen als noodzakelijk gezien voor een gezonde situatie als zzp’er. Dit betekent dat vele zorg-zzp’ers in een financieel kwetsbare positie zitten, concludeert SoloPartners in het onderzoeksrapport 'Balanceren tussen zorg en ondernemen'.
SoloPartners is de brancheorganisatie voor zzp’ers in de zorg. Het onderzoek is uitgevoerd onder 3.592 zorg-zzp’ers uit alle leeftijdsgroepen. Hiervan is 71% vrouw. Ruim 16% lukt het niet om langer dan een maand rond te komen zonder inkomen uit de onderneming. Het onderzoek laat zien dat naarmate de leeftijd stijgt, de buffer groter is. Jongere zzp’ers in de zorg zijn kwetsbaarder bij verlies van inkomen dan oudere zorg-zzp’ers.
Opmerkelijk is dat het hebben van een hoog inkomen niet als hoogste scoort onder de wensen van de ondervraagde zorg-zzp’ers. Aan werkplezier, betekenisvol werk en een gezonde werkdruk en tempo wordt meer waarde gehecht. Daarentegen wil één op de drie jonge zorg-zzp’ers (jonger dan 34 jaar) wel in vaste dienst treden als er een hoger salaris in loondienst wordt geboden. Daarnaast is voor jongere zzp’ers het hebben van een 'goede fysieke en mentale gezondheid' van groot belang in hun zzp-schap.
Het overgrote deel van de zorg-zzp’ers, 88,6%, heeft een uurtarief van boven de € 32,34. Dit bedrag geldt in de nieuwe wet Verduidelijking Beoordeling Arbeidsrelaties en Rechtsvermoeden (VBAR) als het minimumtarief om schijnzelfstandigheid tegen te gaan. Bijna de helft van de respondenten werkt vijf keer of meer per jaar via een bemiddelingsbureau. Van alle zzp’ers werken vooral zorgverleners in de Gehandicaptenzorg en Geestelijke Gezondheidszorg (GGZ) en Verpleeg- en Verzorgingshuizen en Thuiszorg (VVT) via bemiddelingsbureaus. Een ruime meerderheid zegt via bestaande netwerken eenvoudig aan nieuwe opdrachten te kunnen komen als het bemiddelingsbureau zou wegvallen.
Winkelpersoneel in loondienst jaloers op zzp-collega’s
Drie op de vijf winkel- en horecamedewerkers in loondienst zijn regelmatig jaloers op collega’s die als zzp’er zijn ingehuurd. De redenen van de jaloezie onder het vaste personeel zijn dat zzp’ers meestal meer verdienen, hun werktijden meer kunnen sturen, daardoor flexibeler zijn en ze geen vaste werkplek hebben.
Dit blijkt uit onderzoek van Quinyx, aanbieder van AI-gedreven softwareoplossingen voor personeelsplanning. Waar winkelmedewerkers vooral jaloers zijn op de flexibiliteit in werktijden, vindt horecapersoneel juist het hogere inkomen van zzp’ers jaloersmakend. Hoe jonger de ondervraagde, hoe jaloerser ze op collega-zzp’ers zijn. Bijna driekwart (73%) van de generatie Z winkelmedewerkers, die 18 tot 25 jaar oud zijn, is wel eens jaloers op zzp’ers. De oudste leeftijdsgroep, de 54-plussers, heeft het minst last van jaloezie; bij hen geldt dit voor slechts een kwart (27 procent).
“Ons onderzoek toont aan dat winkelmedewerkers de flexibiliteit en controle over werktijden zoals zzp’ers hebben, bijzonder aantrekkelijk vinden”, zegt Jan de Rooij, countrymanager Nederland bij Quinyx. Het onderzoek is uitgevoerd door onderzoeksbureau Pollfish in het eerste en tweede kwartaal van 2024 onder 1.574 eerstelijnsmedewerkers, waaronder 806 retailwerknemers.
Nu de Belastingdienst (weer) gaat controleren op verkapte dienstverbanden van zzp’ers, maken steeds meer opdrachtgevers gebruik van een modelovereenkomst of overeenkomst van opdracht. Maar hiermee dek je niet alles risico’s af, stelt arbeidsrechtadvocaat Ronald Verheij. De uitvoering in de praktijk is leidend.
“Wezen gaat voor schijn. Dat wil zeggen dat niet de inhoud van de overeenkomst doorslaggevend is, maar hoe in de praktijk invulling aan de samenwerking wordt gegeven. Het gaat om de feitelijke situatie en niet om wat partijen op papier met elkaar hebben afgesproken”, zegt Verheij. Jack Lowe, woordvoerder van het ministerie van Financiën, zegt hetzelfde. “De praktijk moet precies zo zijn als in de overeenkomst staat. Als je bij team-overleggen aansluit en dezelfde taken als werknemers doet, is dat leidend. De gezagsverhouding tussen opdrachtgever en zelfstandige speelt ook een grote rol: word je aangestuurd door de opdrachtgever of bepaal je zelf hoe je je werk doet?”
Volgens de arbeidsrechtadvocaat is het belangrijk dat wordt vastgelegd welke werkzaamheden worden verricht en waarom deze werkzaamheden door de opdrachtgever moeten worden uitbesteed aan de zzp’er. Het gaat ook om wat er níet in de overeenkomst van opdracht moet staan, denk aan zaken als vakantiedagen en loondoorbetaling bij ziekte. En er moet worden gesproken over honorarium en btw in plaats van loon en brutobedragen.
Er wordt momenteel door het ministerie van Financiën een verkenning uitgevoerd naar de toekomst van modelovereenkomsten, zegt Lowe. “Hierover verwachten we na de zomer te communiceren via een Kamerbrief.”
Meer dan de helft van online platformen hoort bij zzp’er
Iets meer dan de helft (52%) van alle online platformen in Nederland hoort bij een zzp’er. En 12% van de digitale omgevingen waar producten of diensten worden afgenomen wordt gevormd door een bedrijf met twee werkzame personen. Een derde van de bedrijven met een online platform behoort tot de bedrijfstak informatie en communicatie. In de helft van de gevallen wordt als bedrijfsvorm een besloten vennootschap (bv) gekozen.
Dit blijkt uit de Monitor online platformen 2023 van het CBS, dat een cijfermatig inzicht biedt in de kenmerken en ontwikkeling van websites of apps die bemiddelen in de uitwisseling van goederen, diensten of informatie. Bekende voorbeelden zijn Airbnb, Uber, Marktplaats en Werkspot. In korte tijd hebben online platformen een belangrijke positie verworven in de economie en de maatschappij. Ze hebben de manier waarop we werken, winkelen, communiceren, boodschappen doen of eten bestellen sterk veranderd.
Van de online platformen in Nederland bemiddelt het grootste deel in diensten (34%) en goederen (31%). Een groot deel (42%) richt zich op bemiddeling tussen bedrijven en huishoudens of zzp’ers. Ruim een kwart van de platformen (27%) is een 'free service'-platform. Dit betekent dat er bij deze platformen niet betaald hoeft te worden om gebruik te maken van het platform.
In de periode 2015-2019 verdubbelde de omzet van bedrijven met een online platform. In 2020, het eerste coronajaar, viel de omzet terug naar het niveau van voor 2018. In de periode 2021-2023 steeg de omzet weer, met 73% voor alle jaren gecombineerd. Het aantal personen dat werkzaam is bij bedrijven met een online platform nam in de periode 2015-2019 met 65% toe, maar bleef in 2020 gelijk ten opzichte van een jaar eerder. Hoewel er in 2021 en 2022 weer een sterke toename was, daalde het aantal werkzame personen licht in 2023.
Heb je vragen over jouw pensioen? Hoe kun je jouw pensioen opbouwen en wat zijn de mogelijkheden? Wat is fiscaal de beste keuze? De pensioen helpdesk van Het Ondernemerscollectief helpt je graag met adviezen en antwoord op jouw vragen.
Bedankt voor je interesse in deze download. Wij hebben deze download beschikbaar gesteld via zzpmodelovereenkomsten.nl, je kunt jezelf daar gratis aanmelden, online het model invullen, online ondertekenen en bewaren. Klik hier om jezelf gratis aan te melden.
Volg deze link om het door jouw opgevraagde item in te kunnen zien.
Je bent ingelogd en kunt direct downloaden!
Om een bestand te kunnen downloaden of in te kunnen zien, moet je ingelogd zijn. Login of registreer jezelf gratis!