#ZZPUpdate week 52: Zorgsector kan niet zonder zzp’ers, geen boetes maar kans op naheffingen blijft aanwezig en kleine groep zelfstandigen is deeltijd-zzp’er
De zorgsector heeft zzp’ers hard nodig om goede zorg te kunnen blijven garanderen. Zorginstellingen blijven in 2025 gewoon zzp’ers inhuren, omdat er anders gaten in het rooster komen. Ook al gaat de Belastingdienst actiever handhaven op eventuele schijnzelfstandigheid. Stoppen met zorg-zzp’ers is geen optie, zeggen de organisaties deze week op NOS Radio 1. “Want dan komen sommige patiënten, in bijvoorbeeld de gehandicapten- en thuiszorg, simpelweg hun bed niet uit.”
Zorginstellingen gaan het aantal zzp’ers wel afbouwen, maar volledig stoppen is niet reëel, zegt Ernst Klunder, voorzitter van de raad van bestuur bij gehandicaptenorganisatie 's Heeren Loo, waar een paar duizend zzp'ers werken. “Dan hebben we een schreeuwend probleem. Wij hebben ook een verantwoordelijkheid naar continuïteit van zorg.” Anders dreigt ook op allerlei plekken een aanmeldstop, waardoor patiënten langer moeten wachten voordat zij kunnen worden behandeld.
De zorg kampt al jaren met een schrijnend personeelstekort. Vorig jaar had de branche ongeveer 44.000 mensen te weinig. Als gevolg hiervan ligt de druk op bestaande werknemers hoger, waardoor het ziekteverzuim weer hoger is. Het is een van de redenen waarom de afgelopen jaren steeds meer zorgmedewerkers ondernemer werden. Als zzp'er hebben ze meer zeggenschap over hun uren en meer flexibiliteit.
Zorginstellingen proberen een deel van de circa 170.000 in de zorg werkzame zzp’ers in loondienst te krijgen. Ondanks het aanbieden van flexibele contracten, stemmen zzp’ers maar mondjesmaat in met een vast dienstverband. De meeste zzp’ers blijven liever zelfstandig ondernemer. Een deel verlaat de zorg, wat tot nog minder handen aan het bed leidt. Het aantal nieuwe zzp’ers in de zorgsector is ten opzichte van 2023 afgenomen met 14,6%. In 2023 begonnen 226.000 zorg-zzp’ers voor zichzelf, in 2024 193.000. Het aantal zorg-zzp’ers dat stopt is toegenomen met 4,4% procent, zo blijkt uit een analyse van de cijfers van de Kamer van Koophandel door kennisplatform Onderneming.nl.
De Belastingdienst gaat in 2025 geen boetes opleggen bij de handhaving van de wet DBA, maar de kans op naheffingen van loonheffingen blijft aanwezig. Maarten Wienbelt, directeur van payrollbedrijf Interim Pay, waarschuwt voor onderschatting van de gevolgen bij ondernemers. Cristel van de Ven, voorzitter van de Vereniging Zelfstandigen Nederland (VZN), deelt deze mening. “Het klinkt toegeeflijk dat er geen boetes worden uitgedeeld, maar het wil niet zeggen dat je geen naheffing krijgt. Communicatief is dit een slechte zet van de overheid.”
Wienbelt: “De Belastingdienst heeft verduidelijkt dat deze naheffingen alleen van toepassing zijn vanaf 1 januari 2025 en niet met terugwerkende kracht. Bedrijven die schijnzelfstandigen inhuren, kunnen alsnog geconfronteerd worden met extra sociale premies en loonbelasting, tenzij zij nu actie ondernemen om hun constructies compliant te maken.” De Belastingdienst zal in eerste instantie waarschuwingen geven voordat een boekenonderzoek wordt ingesteld. “Dit biedt bedrijven een laatste kans om hun bedrijfsvoering aan te passen, maar uitstel kan alsnog leiden tot corrigerende maatregelen.”
Van de Ven noemt het schrappen van de boetes 'klein bier'. “Bovendien kon je die boete pas krijgen als een bedrijf echt moedwillig misbruik had gemaakt van de wetgeving. Dat is sowieso al lastig voor de Belastingdienst om aan te tonen.”
Van de groep zzp’ers in Nederland combineerde 5,3% in 2023 het zelfstandig ondernemerschap met een baan als werknemer. De overgrote meerderheid van degenen die het zzp-schap als hoofdbaan hadden, deed er geen ander werk in vast dienstverband naast. Van alle werkenden had 8,8% in 2023 een tweede baan naast de hoofdbaan.
Dit blijkt uit CBS-cijfers, die de afgelopen week werden gepubliceerd. Van de zmp’ers (zelfstandigen met personeel) had 1,6% er in 2023 een baan als werknemer naast. Van de werknemers combineerde 9,5% twee banen. Het gaat dan vaak om het combineren van twee werknemersbanen. Bij 3,1% van alle werknemers was er sprake van een tweede baan als zzp’er. Het aantal mensen dat zzp en loondienst combineerde in 2023 was 318.000.
Een deel van de zzp’ers kiest vanwege alle ophef, misinformatie en onnodige bangmakerij over de hernieuwde handhaving van de fiscus op schijnzelfstandigheid voor een vluchtroute naar een detacheringsbureau. “Vanuit alle kanten is er momenteel een toestroom naar ons”, zegt Edwin van den Elst, voorzitter van de Vereniging van Detacheerders Nederland (VvDN). “Onze leden worden dagelijks gebeld door werkgevers die boetes en naheffingen willen voorkomen. Ze kunnen dan mensen in loondienst nemen, maar als dat niet lukt zijn wij een alternatief.”
Ook Johan Zwemmer, docent arbeidsrecht bij de Universiteit van Amsterdam en partner bij DLA Piper, krijgt er veel vragen over. “Voor zzp’ers die eigenlijk in loondienst horen kan dit een prima oplossing zijn. Dan is er geen zorg meer voor handhaving door de Belastingdienst: als gedetacheerde heb je een arbeidsovereenkomst. Daarbij kun je blijven werken van klus naar klus in plaats van voor één baas te werken.”
Er bestaat veel discussie over wat detachering (Frans voor 'loskoppelen') precies is. Zwemmer: “Voor de wet is detacheren een vorm van uitzenden.” Maar als het simpelweg gaat om het verhuren van personeel bij piek en ziek, is er sprake is van een uitzendovereenkomst, aldus de docent arbeidsrecht. “Dan moeten de daarbij geldende regels in acht worden genomen, zoals de inlenersbeloning en is de opdrachtgever hoofdelijk aansprakelijk voor afdracht van loonheffing en premies. Hier wordt veel over geprocedeerd. Het is dus niet zo dat je vanaf 1 januari kan zeggen: we noemen het detachering, dan zijn we van de controles af.”
Bedankt voor je interesse in deze download. Wij hebben deze download beschikbaar gesteld via zzpmodelovereenkomsten.nl, je kunt jezelf daar gratis aanmelden, online het model invullen, online ondertekenen en bewaren. Klik hier om jezelf gratis aan te melden.
Volg deze link om het door jouw opgevraagde item in te kunnen zien.
Je bent ingelogd en kunt direct downloaden!
Om een bestand te kunnen downloaden of in te kunnen zien, moet je ingelogd zijn. Login of registreer jezelf gratis!
Online startersevenement 'Gezond en zeker van start als zzp’er’
Dinsdag 11 februari | 19.00 uur
Op dinsdag 11 februari organiseren wij samen met Movir en ABN AMRO Verzekeringen hetonline startersevenement ‘Gezond en zeker van start als zzp’er’ voor oriënterende of net gestarte ondernemers. Tijdens deze interactieve avond staan informeren en inspireren centraal. Je bent van harte uitgenodigd!