Dat het onderwerp van de verplichte AOV leeft onder de zzp’ers in Nederland, blijkt uit de massale response op de poll. Binnen vier uur nadat de poll op de onder zzp’ers populaire Facebook-groep live ging, werden 600 keer stemmen uitgebracht. De uitslag van de stemming laat niets aan duidelijkheid te wensen over. Een ruime meerderheid van 518 respondenten (86%) wil dat het voorstel voor de verplichte AOV van tafel gaat. Slechts 82 respondenten (14%) zijn voor.
Verschil CNV-onderzoek
Deze uitslag staat in scherp contrast met een onderzoek van vakbond CNV, waarover De Telegraaf vandaag publiceert. Volgens dit onderzoek, waarvoor Maurice de Hond 600 zzp’ers zou hebben ondervraagd, is een meerderheid (63%) van de zzp’ers juist voorstander zijn van een verplichte AOV voor zelfstandigen. Bijna 60% vindt dat de overheid dat moet regelen.
Een duidelijke verklaring voor dit verschil in onderzoeksresultaten is niet te geven. Mogelijk houdt dit echter verband met een oververtegenwoordiging bij CNV van schijnzelfstandigen; Zzp’ers in deze categorie hebben vaak niets geregeld op het gebied van sociale zekerheid. Zelfstandigen die bewust kiezen voor het ondernemerschap, hechten juist aan de keuzevrijheid.
Dure regeling
De weerstand tegen de verplichte AOV heeft verschillende achtergronden. Een veelgehoord punt van kritiek is het prijskaartje dat de sociale partners hieraan hangen. Volgens het nu voorliggende plan krijgen zzp’ers een relatief dure verzekering (max € 200,- per maand) met een minimale dekking krijgen van € 1650,- bruto per maand (gelijk aan het minimumloon). Daarbij komt dat de verplichte AOV een wachttijd kent van standaard 1 jaar en maximaal 2 jaar.
Een van de respondenten zegt: “Als het een flexibele regeling zou zijn met goede voorwaarden en voor elke beurs, dan vind ik het verplicht stellen van de AOV nog niet eens zo erg. Maar 2 jaar wachten op een uitkering van € 1650,- is gewoon zzp'er pesten.”
Vraagtekens worden ook geplaatst bij het feit dat het een aparte regeling voor zelfstandig ondernemers. Hiermee worden zzp’ers in een uitzonderingspositie geplaatst. “Waarom krijgen wij niet dezelfde regeling als ‘gewone ’werknemers? Dan zou ik zeker voor zijn.”
Betere uitwerking
Daar staat tegenover dat de lage verzekeringsgraad onder zelfstandigen kan leiden tot maatschappelijke problemen. Verschillende zzp’ers zien het voordeel van een verzekering die vanuit de overheid als taak krijgt om alle zzp’ers te accepteren, ongeachte achtergrond. ‘Het grootste probleem nu is dat je amper wordt toegelaten bij een verzekering of dat ze altijd iets vinden om niet uit te keren, terwijl je wel hoge premies betaalt. Nu is de AOV vaak een “schijnzekerheid” en heb je nog niet een gerust gevoel dat het wel goed komt als je ziek bent.”
Met een betere uitwerking zou een verplichte AOV kans van slagen kunnen hebben, zeggen diverse zzp’ers. Hierbij zou dan ook aandacht moeten zijn voor deeltijd zzp’ers voor wie het inkomen uit ondernemerschap niet het hoofdinkomen is en die er ook niet van hoeven te leven. “Ik zie niet in waarom ik een verplichte AOV nodig heb, en ik zal vast niet de enige zijn.”
Stichting van de Arbeid
De sociale partners, verenigd in de Stichting van de Arbeid, presenteerden dinsdag plannen voor een verplichte AOV aan minister Koolmees (Sociale Zaken en Werkgelegenheid). Naast werkgeversorganisaties VNO-NCW, MKB-Nederland en LTO Nederland, vakbonden FNV, CNV en VCP zitten ook zelfstandigenorganisaties Platform Zelfstandige Ondernemers en FNV Zelfstandigen aan tafel bij de werkgroep van de Stichting van de Arbeid.
Vanuit zzp-organisaties kwam er vorige week al veel kritiek op het voorstel. Zo pleit de Werkvereniging, waar ook Het Ondernemerscollectief bij is aangesloten, al jaren voor een oplossing voor álle werkenden.