Nu de sociale partners op hoofdlijnen een akkoord hebben bereikt, begint het bij mij te malen. Want wat als…
Wachttijd 6 maanden tot 2 jaar
Zoals het er nu naar uitziet gaat er een wachttijd gelden van 6 maanden tot maximaal 2 jaar voordat de AOV tot uitkering komt. Maak je geen keuze dan geldt een wachttijd van 1 jaar. Maar wie bepaalt die wachttijd dan? Als het de keuze is van de zzp’er zelf, dan kunnen we verwachten dat de gemiddelde zzp’er kiest voor de laagste kosten en dus voor een zo lang mogelijke wachttijd. Stel dat je als zzp'er ziek wordt. Dan zul je 2 jaar moeten interen op het door jou opgebouwde vermogen. Ervan uitgaande dat je al vermogen opbouwt.
Volgens cijfers van het CBS heeft één op de vier zzp’ers een negatief vermogen of een vermogen dat schommelt tussen de nul en vijfduizend euro. Hebben niet juist zzp'ers zo snel mogelijk een uitkering nodig om in het dagelijks levensonderhoud te voorzien?! Even zwart/wit gesteld: Wat heb je na twee jaar nog aan € 1.650,- per maand als je toch al failliet bent verklaard en wellicht in de schuldsanering zit?
Natuurlijk kun je jezelf een extra verzekering afsluiten en de eerste 2 jaar afdekken met oplossingen zoals Sharepeople. Maar is deze wet niet gemaakt om zzp'ers die niets (willen) regelen te verplichten dit wel te doen?
Wie overleeft met € 1.650,- per maand?
De hoogte van de maximale uitkering is ook iets waarover je flink kunt discussiëren. Stel dat je kostwinner bent, dan is € 1650,- per maand veel te weinig om de maandelijkse huur of hypotheek plus alle vaste lasten van te betalen. Nog even los van het feit dat je 2 jaar moet wachten tot je € 1650,- per maand ontvangt.
Ook hier geldt weer dat je als zzp'er in de meeste gevallen niet uitkomt met een uitkering waar je wel dik voor betaalt en dat er dus een aanvullende verzekering nodig is. Wie zich dat kan permitteren, heeft dit al geregeld. Wie dat niet kan, zal dat ook nu niet gaan doen.
En dat voor € 200,- per maand
Volgens het akkoord gaat er een inkomensafhankelijke premie gelden van, maximaal € 200,- per maand om een uitkering te ontvangen van maximaal € 1.650,- bruto per maand. Dat is een wel heel dure oplossing. Ik heb bij Allianz even een berekening gemaakt. Stel ik ben een zzp accountmanager van 40 jaar jong en ik kies voor 6 maanden wachttijd. Dan kost een “vrijwillige AOV” met een uitkering van € 1.650,- bruto per maand (ongeveer € 20.000,- bruto per jaar) mij € 104,38 aan maandelijkse premie. Dat is iets meer dan de helft van de maximale premie van deze verplichte AOV.
Hoe zit het met deeltijd-zzp'ers?
Het voorstel dat er nu ligt roept nog meer vraagtekens op. Wat als je deeltijd-zzp’er bent en je hebt naast het ondernemerschap een baan waar je genoeg mee verdient? Moet je dan ook verplicht jezelf verzekeren en zo ja, voor welk percentage? Of geldt de verplichte AOV alleen voor zzp’ers die aan het urencriterium van 1225 uur voldoen?
En wat als ik genoeg kapitaal heb?
Stel dat je de loterij hebt gewonnen of een dikke erfenis op de bank hebt staan die jou een inkomen garandeert tot je 80ste. Of je hebt een partner met een mega-inkomen, dus jouw inkomen is niet nodig om te kunnen overleven. Ben je dan toch verplicht om aan deze regeling mee te doen? Vanuit de solidariteitsgedachte (waar de vakbonden voor staan) is het niet vreemd om zo te redeneren. Maar voor veel zzp'ers geldt dat ze juist ondernemer zijn geworden om zelf te kunnen besluiten over welke risico's ze willen nemen en welke niet.
Inkomen? Welk inkomen?
Ook volstrekt onduidelijk: hoe bereken je de hoogte van de uitkering van deze verplichte AOV? Jawel, de uitkering zal inkomensafhankelijk zijn. Echter, veel zzp'ers hebben te maken met jaarlijks fluctuerende inkomsten. Welk inkomen is dan bepalend?
Stel ik ben een startende zzp'er, ik kies voor 6 maanden wachttijd en bij het UWV - de instantie die de uitvoering van deze regeling gaat verzorgen - geef ik op dat ik verwacht € 20.000,- winst per jaar te behalen. Maar, na 2 maanden word ik ernstig ziek, de eerste facturen zijn net de deur uit. Wat is dan mijn inkomen? Ik heb nog lang niet bewezen dat ik ook echt € 20.000,- inkomen verdien. Onuitvoerbaar dus, is de UWV daar wel klaar voor?
Je hoeft niet mee te doen...... wacht: toch wel....!
De nieuwe wet voorziet in een opt-out voor zzp'ers die hun arbeidsongeschiktheid wel al voldoende hebben afgedekt, zeg maar minimaal € 1.650,- per maand maximaal. Maar wat als ik deeltijd zzp'er ben, ik aangeef dat ik € 1.000,-- per maand winst maak, mij ook verzeker voor die € 1.000,- en het blijkt achteraf dat ik meer verdien dan die € 1.000,-. Dan had ik wellicht mijzelf ook moeten verzekeren via de nieuwe wetgeving en ben ik dan in overtreding?
Wie gaat het controleren?
Okay, stel dat de wet er echt komt en je wordt langdurig ziek. Wie gaat dan die tienduizenden zieke zzp'ers controleren? Is er überhaupt genoeg capaciteit bij de arbodiensten in Nederland en wie gaat dat betalen?
Luister naar het tegengeluid
Beste mensen in Den Haag, stop met het betuttelen van de zzp'ers. Luister naar het tegengeluid. Jullie weten als geen ander dat het UWV deze wet helemaal niet aankan. Voorkom dat het een zootje wordt met deze wet in aanbouw en steek liever wat langer meer denkwerk in een regeling voor alle werkenden in Nederland zoals de Werkvereniging namens de leden van Het Ondernemerscollectief heeft voorgesteld. Denk aan een constructie zoals de premie ZVW waar alle werkenden inkomensafhankelijk betalen aan de zorg.
TIP: Wil je weten op welke voorzieningen uit het Corona Noodfonds van de overheid jij recht hebt? Met de Corona Noodfonds Quickscan weet je het in 2 minuten. Start de ZZP Corona Scan.
